ΓΕΝΙΚΑ
Η περιφερική νευροπάθεια είναι ένα είδος νευροπαθητικού πόνου που σημαίνει ότι σε κάποιους ανθρώπους κάποια περιφερικά νεύρα δυσλειτουργούν. Η περιφερική νευροπάθεια δεν είναι νόσημα, αλλά ένα σύμπτωμα από κάποια άλλη νόσο. Εκδηλώνεται με έκπτωση της λειτουργίας του νεύρου, που επηρεάζει τις αισθήσεις όπως η αφή, ο πόνος, η δόνηση και μπορεί να συνοδεύεται από δυσαισθησία (επώδυνο αίσθημα βελονών) και μούδιασμα.
Τα μακρύτερα νεύρα του σώματος είναι πιο επιρρεπή σε βλάβη και έτσι τα συμπτώματα της περιφερικής νευροπάθειας ξεκινούν από τα χέρια και τα πόδια με τη γνωστή κατανομή «γάντι και κάλτσα». Είναι σύνηθες για την περιφερική νευροπάθεια να επιδρά σε κάθε μεριά του σώματος συμμετρικά σε αντίθεση με άλλες παθήσεις π.χ ισχιαλγία.
ΑΝΑΤΟΜΙΑ
Τα περιφερικά νεύρα αποτελούνται από τρία τμήματα.
• Το κυτταρικό σώμα όπου είναι αποθηκευμένο το DNA που καθορίζει την υγιή λειτουργία του νευρικού κυττάρου. Το γάγγλιο της οπίσθιας νωτιαίας ρίζας είναι μια συλλογή από κυτταρικά σώματα όλων των αισθητικών νεύρων που καταλήγουν σε μια νευρική ρίζα.
• Ο νευράξονας που είναι σαν ένα ηλεκτρικό καλώδιο, το οποίο μεταφέρει μηνύματα από τους περιφερικούς ιστούς στα ραχιαία κέρατα του νωτιαίου μυελού.
• Το έλυτρο μυελίνης που λειτουργεί σαν μια ηλεκτρική μόνωση για το νευράξονα βελτιώνοντας έτσι την ταχύτητα αγωγιμότητας και μη επιτρέποντας τις παρεμβολές σημάτων από τους γειτονικούς νευράξονες. Όσο πιο παχύ είναι το στρώμα μυελίνης τόσο πιο μεγάλη είναι η ταχύτητα αγωγιμότητας του νεύρου.
ΑΙΤΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗΣ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑΣ
Υπάρχουν πάνω από 100 παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε βλάβη περιφερικών νεύρων. Κάθε ένα από τα τρία τμήματα από τα οποία αποτελείται ένα νεύρο μπορεί να υποστεί βλάβη από μια ξεχωριστή νόσο.
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΒΛΑΠΤΟΥΝ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΣΩΜΑ
• Δηλητήρια και τοξίνες που μπορεί να επηρεάσουν την μεταβολική λειτουργία των κυτταρικών σωμάτων. Το πιο συχνό είναι η κατάχρησης αλκοόλ (25-30% των περιπτώσεων), κακοήθης αναιμία, έκθεση σε βαριά μέταλλα, και ανεπάρκεια βιταμινών.
• Ανεπάρκεια ήπατος και νεφρών μπορεί να προκαλέσει μεταβολική δυσλειτουργία στα κυτταρικά σώματα και να οδηγήσει σε αξονική ανεπάρκεια.
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΒΛΑΒΗ ΣΤΟ ΝΕΥΡΑΞΟΝΑ
Μεταβολές στην αιματική ροή των νεύρων προκαλεί προοδευτική αξονική βλάβη.
• Ο σακχαρώδης διαβήτης προκαλεί μακροπρόθεσμα απόφραξη του μικροαγγειακού νευρικού δικτύου και προοδευτική έκπτωση της λειτουργίας των περιφερικών νεύρων.
• Ρευματολογικές παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος , η οζώδης πολυαρτηρίτιδα, το σύνδρομο Sjiogren και η αρτηρίτιδα Wegener μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή των αρτηριδίων που προμηθεύουν με αίμα τα περιφερικά νεύρα και να οδηγήσουν τελικά σε ατρηριακή απόφραξη και νευρική βλάβη.
• Η χρόνια περιφερική αγγειοπάθεια προκαλεί και αυτή προοδευτικά περιφερική νευροπάθεια.
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΒΛΑΒΗ ΣΤΗ ΜΥΕΛΙΝΗ
• ιογενείς λοιμώξεις όπως το σύνδρομο Guillain Barre και οι χρόνιες φλεγμονώδεις απομυελινωτικές πολυνευροπάθειες.
• Νόσος Charcot Marie Tooth
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Το σημαντικό είναι να διαγνωστεί η πιθανώς αναστρέψιμη αιτία που προκαλεί την περιφερική νευροπάθεια.
• Απεξάρτηση από το αλκοόλ
• Απομάκρυνση από την πιθανή έκθεση σε βιομηχανικές τοξίνες
• Στενή παρακολούθηση και ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα
• Διόρθωση έλλειψης βιταμινών
• Βελτίωση της περιφερικής αιματικής ροής με χειρουργική παρέμβαση όπου είναι αυτό δυνατό ή συμπαθητικός αποκλεισμός για την επίτευξη αγγειοδιαστολής.
• Ανοσοκατασταλτικά για την αντιμετώπιση αρτηρίτιδων και ιογενών λοιμώξεων
ΦΑΡΜΑΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚΟ ΠΟΝΟ
• Αμιτριπτυλλίνη, γκαμπαπεντίνη, πρεγκαμπαλίνη ή και συνδυασμός αυτών
• Καπσαϊκίνη
• Λιδοκαϊνη 5% σε αυτοκόλλητη μορφή
• Οπιοειδή ήπια ή και βαριά ανάλογα με την ένταση και τον έλεγχο του πόνου.
ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Τεχνικές νευροτροποποίησης.
ΠΗΓΕΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
1. PAIN PRACTICE JOURNAL
2. BONICA”S MANAGEMENT OF PAIN
3. PAIN PHYSICIAN JOYRNAL
4. INTERVENTIONAL PAIN MANAGEMENT BOOK
5. NEUROMODULATION JOURNAL
